De Aziatische hoornaar, een uitheemse wespensoort die onder andere honingbijen opvreet, is aan een stevige opmars bezig in Europa. Ook in ons land melden steeds meer mensen dat ze (een nest van) de hoornaar hebben opgemerkt. Hoe herkent u het insect precies en wat moet u doen als u er een ziet?

Wie deze zomer al verveeld was met het grote aantal wespen die rond eten en drinken kwamen zoemen, zal vast niet graag horen dat de Aziatische hoornaar ook nog eens aan een snelle opmars bezig is. Vorig jaar werden er zo’n 17 koninginnen gemeld, dit jaar zijn het er al 93. Tegen het eind van het jaar worden er rond de 500 meldingen van nesten verwacht. Jasmijn Hillaert van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (Inbo) vertelde eerder aan De Standaard dat het daarom belangrijk is om de koninginnen van de exotische wespensoort zo vroeg mogelijk te elimineren.

Inheemse bijen hebben het al moeilijk genoeg om te overleven door allerlei pesticiden en ziekten, maar worden nu extra opgejaagd door de Aziatische hoornaar. ‘Die soort hoort hier eigenlijk niet thuis’, zei Tim ­Adriaens, onderzoeker invasieve soorten bij het Inbo, al tegen De Standaard. ‘Er is een groot verschil met de Europese hoornaar. Die wordt wél door roofvogels als de wespendief gevreten. De Aziatische hoornaar, daarentegen, kan hier vrij zijn gang gaan. Dat verergert de bijensterfte.’

‘Vespa-Watch’

Elk jaar worden er steeds meer Aziatische hoornaars en nesten gevonden. Via de website ‘Vespa-Watch’, wat oorspronkelijk begon als een Citizen Science-project, kunnen burgers melding maken van Aziatische hoornaars en inzendingen van anderen bekijken en valideren. De bestrijding van het dier kan met de huidige technologieën niet op een kostenefficiënte manier gebeuren, daarom is de verdelging ervan toegewezen aan het burgerproject.
Een Aziatische hoornaar is niet altijd even makkelijk te herkennen. Daarom stuurt u het best eerst een foto van het (gevangen) insect naar vespawatch.be. Op de website leert u de Aziatische hoornaar van zijn Europese collega te onderscheiden. De Aziatische wespensoort kan u eenvoudig herkennen door haar donkere kleur. Twijfelt u toch, dan is het beter om het beestje vrij te laten.

Opsporen en valideren

De Aziatische hoornaar is in België voor het eerst gespot in 2016, en heeft sindsdien de kans gehad om zich over het hele land te verspreiden. De Aziatische wespensoort helemaal uitroeien, is daardoor niet meer mogelijk. Het is wel cruciaal om het probleem zo goed mogelijk in te dijken door zo veel mogelijk nesten te vernietigen. Mocht er niets gebeuren, dan zou het probleem volledig uit de hand lopen. ‘We moeten er mee leren samenleven terwijl we de populatie verminderen daar waar ze de meeste schade aanrichten’, zei Waals minister van Leefmilieu Céline Tellier (Ecolo) twee jaar geleden aan de RTBF.

De website van ‘Vespa-Watch’ legt daarom ook uit hoe u de nesten kan opsporen. Volgens Adriaens kunnen ze overal zitten. ‘In het voorjaar maken de koninginnen kleine nestjes die u in de tuin, onder dakgoten of in de garage kunt vinden.’ Daarom is het nuttig om – zeker tijdens het voorjaar – af en toe je tuinhuis, dakgoot en dakrand te controleren. Daarin kunnen de zogenaamde ‘primaire nesten’ van de Aziatische hoornaars zich verschuilen. Soms zitten ze ook verborgen in struiken en hagen.

Toch kunt u ook tijdens de zomer al wat doen. In die periode bouwen de hoornaars een ‘secundair nest’, die vaak te zien zijn aan takken van bomen. Dergelijke nesten zijn vaak in de vorm van grote bollen, vaak tot ongeveer een meter groot.

Jagen mag, verdelgen niet

Als u zeker weet dat u met de Aziatische soort te maken hebt, probeer het nest dan nooit zelf te vernietigen of het te laten doen door een gewone wespenverdelger. De Aziatische hoornaars verdelgen vereist een specifieke aanpak. Als u melding maakt van een Aziatische hoornaar, wordt een actieve haardenkaart gemaakt die u kunt raadplegen op de website van ‘Vespa-Watch’. Als het nest eenmaal gevonden is, wordt er een getraind verdelgingsteam op afgestuurd.

Een individueel exemplaar vernietigen, kan dan weer wel. ‘Als u sowieso van plan bent om ze eerst te vangen in een potje voor u ze uitzet, kunt u het potje het beste in de diepvries zetten. Zo kan u ze doden voor ze een nest beginnen. Dat is de meest humane methode om een koningin te doden, en u krijgt op die manier geen agressieve reactie’, zegt Hillaert. Heeft u met een koningin te maken maar kunt u ze niet vangen, dan is het nuttig om het beestje te volgen tot haar nest.

Eerst moet de verdelger zeker weten of de koningin aanwezig is in het nest. Wordt een nest toch vernietigd zonder de koningin, dan is het werk een maat voor niets geweest. De koningin begint dan gewoon op een andere plek een nieuw nest.

( Bron : De Standaard - 29/07/2022 )


Vespa-Watch : Aziatische hoornaar herkennen

Vespa-Watch : Aziatische hoornaar melden

Powered by Froala Editor